Opiniujemy projekt rozporządzenia płacowego

21 stycznia 2019

W nawiązaniu do pisma Ministerstwa Edukacji Narodowej, dotyczącego projektu rozporządzenia w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy, Związek Nauczycielstwa Polskiego negatywnie opiniuje przedłożony projekt.

Związek Nauczycielstwa Polskiego występuje z wnioskiem zwiększenia o 1000 zł kwoty bazowej określanej dla nauczycieli corocznie w ustawie budżetowej, stanowiącej podstawę do obliczenia stawek średniego wynagrodzenie nauczycieli. (…)
Związek Nauczycielstwa Polskiego jest zwolennikiem utrzymania systemu średniego wynagrodzenia opartego o kwotę bazową określaną corocznie w ustawie budżetowej i o wskaźniki procentowe dla każdego stopnia awansu zawodowego nauczycieli.

W opinii Związku Nauczycielstwa Polskiego z katalogu składników wchodzących w skład średniego wynagrodzenia powinny zostać wyłączone godziny ponadwymiarowe, odprawy emerytalno-rentowe, odprawy z tytułu rozwiązania stosunku pracy, nagrody jubileuszowe oraz dodatki za warunki pracy.

Wyłączenie powyższych składników spowoduje skutek w postaci zwiększenia udziału procentowego wynagrodzenia zasadniczego w średnim wynagrodzeniu. Jest to postulat Związku Nauczycielstwa Polskiego od wielu lat. W związku z tym istnieje także potrzeba wprowadzenia ustawowych zapisów dotyczących ustalenia procentowego wskaźnika udziału wynagrodzenia zasadniczego w średnich wartościach wynagrodzenia, określonych w art. 30 ust. 3 KN.

Przedstawiona w treści projektu rozporządzenia podwyżka wynagrodzenia zasadniczego o 5% jest nie do zaakceptowania.

Porównując stawkę minimalnego wynagrodzenia za pracę ustaloną w 2019 r. w wysokości 2250 zł do stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli doskonale widać, że nadal w jednym przypadku wynagrodzenie to jest niższe niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę. W dwóch przypadkach stawki wynagrodzenia zasadniczego są równe kwocie wynagrodzenia minimalnego, a w dwóch innych są do niego zbliżone.

Należy zauważyć, że stawki wynagrodzenia minimalnego dla nauczyciela stażysty na 2 i 3 poziomie wykształcenia stanowią w zasadzie kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę, a na 1 poziomie wykształcenia (najwyższym) stanowi kwotę wyższą od kwoty minimalnego wynagrodzenia o jedynie 288 zł.

W przypadku nauczycieli stażystów i kontraktowych nie ma możliwości skompensowania stawek wynagrodzenia zasadniczego innymi składnikami wynagrodzenia (dodatkiem za wysługę lat, funkcyjnym, godzinami ponadwymiarowymi) do wysokości minimalnego wynagrodzenia za płacę, gdyż nauczyciele ci albo nie nabywają prawa do określonych składników, albo nie mają właściwego doświadczenia do wykonywania określonej pracy.

W związku z powyższym ZNP żąda zdecydowanego zwiększenia stawek wynagrodzenia zasadniczego, które zostały ustalone w stawkach niższych niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę, obowiązująca w 2019 r.

Zaproponowany wzrost wynagrodzenia zasadniczego, a zwłaszcza sposób jego finansowania ze zlikwidowanych składników wynagrodzenia nauczycieli, ograniczonych etatów, wydłużenia ścieżki awansu zawodowego, zdaniem ZNP uwłacza godności zawodu nauczyciela.

Zawód nauczyciela jest zawodem zaufania społecznego, wobec którego zostały zakreślone wysokie standardy etyczne, jak również wymogi dotyczące kwalifikacji oraz konieczność nieustannego doskonalenia zawodowego. Za szczególnymi wymogami dotyczącymi standardów wykonywania zawodu nauczycielskiego nie idzie jednak troska o należyte wynagradzanie nauczycieli. Niestety – wskazanie, że w sześciu przypadkach stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli są niższe niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę, ukazuje lekceważący stosunek kolejnych ekip rządowych do zawodu nauczyciela.

(…)

Związek przedstawił również MEN szczegółowe propozycje zmian treści rozporządzenia. Rozporządzenie płacowe nauczycieli wymaga wprowadzenia kilku zmian, których brak – zdaniem ZNP – powoduje naruszanie uprawnień nauczycieli do przysługującego im wynagrodzenia. Wg ZNP:

W rozporządzeniu płacowym należy wprowadzić minimalne stawki dodatkówdo wynagrodzenia w zakresie składników, o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 2 KN – a więc dotyczącym dodatku motywacyjnego, funkcyjnego oraz za warunki pracy.
Zdaniem Związku Nauczycielstwa Polskiego dodatek za trudne warunki pracypowinien być powiązany z realizacją zadania polegającego na prowadzeniu zajęć z dziećmi posiadającymi orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego – w każdej sytuacji, a nie jedynie wtedy, gdy jest ono organizowane w szkole lub przedszkolu specjalnym. Zasada ta powinna dotyczyć pracy w ramach oddziałów integracyjnych i zespołów wczesnego wspomagania.
W treści § 2 rozporządzenia płacowego należy wprowadzić regulację umożliwiającą obliczenie stawki osobistego zaszeregowaniaw przypadku nauczycieli realizujących obowiązkowe pensum na podstawie art. 42 ust. 3 i 4a KN.
ZNP występuje z postulatem zmiany § 5 pkt 2 lit. a rozporządzenia płacowego w zakresie zagwarantowania nauczycielom wychowania przedszkolnego prawa do dodatku z tytułu sprawowania funkcji wychowawcyoddziału. Dodatek funkcyjny jest dodatkiem określonym w treści pragmatyki nauczycielskiej. Jest on elementem wynagrodzenia nauczycieli sprawujących określoną funkcję.

Informacja ws. prowadzenia sporu zbiorowego (i strajku) w szkole, w której nie działa ZNP

W związku z licznymi pytaniami kierowanymi do Związku Nauczycielstwa Polskiego wyjaśniamy, że zgodnie z art. 3 ust. 4 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych w przypadku, gdy u danego pracodawcy (w szkole, przedszkolu albo placówce) nie działa żadna organizacja związkowa, spór zbiorowy może być prowadzony przez organizację związkową, do której pracownicy zatrudnieni u ww. pracodawcy zwrócą się z wnioskiem o reprezentowanie ich interesów (przepisy nie wskazują liczby pracowników koniecznych do poparcia wysuniętego wniosku i jego formy).

Wniosek pracowników o reprezentowanie interesów przez ZNP.

Zwracamy jednak uwagę, że w przypadku, gdy u danego pracodawcy działa choć jedna organizacja związkowa, to pracownicy w sporze zbiorowym z tym pracodawcą mogą być reprezentowani tylko przez organizację związkową u niego działającą.

Jeśli w Twojej szkole nie działa Związek Nauczycielstwa Polskiego, zachęcamy również do złożenia deklaracji członkowskiej i wstąpienia do ZNP. Wówczas oddział ZNP będzie mógł prowadzić spór zbiorowy ze szkołą, przedszkolem albo placówką, w której pracujesz.

Aby Twoja szkoła mogła być objęta działaniami ZNP w sporze zbiorowym, prosimy o kontakt z właściwym oddziałem ZNP. Lista oddziałów znajduje się na stronach okręgów Związku (struktur wojewódzkich). Dane do okręgów znajdują się na naszej stronie w zakładce: O nas – Okręgi ZNP.